วิตามินเคคืออะไร? ประโยชน์ อาหารที่มี และอาการขาดวิตามินเค

วิตามินเค (Vitamin K) เป็นอีกหนึ่งวิตามินที่หลายคนอาจไม่คุ้นหูเท่ากับวิตามินซีหรือบีรวม แต่จริงๆ แล้ว “วิตามินเค” มีความสำคัญต่อร่างกายอย่างมาก โดยเฉพาะในกระบวนการการแข็งตัวของเลือดและการสร้างกระดูกให้แข็งแรง

ชื่อของวิตามินเคมาจากคำในภาษาเยอรมันว่า “Koagulation” หมายถึง “การแข็งตัวของเลือด” ซึ่งบ่งบอกถึงหน้าที่หลักของมันได้อย่างชัดเจน นอกจากนี้ วิตามินเคยังช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจ และป้องกันการสะสมของแคลเซียมผิดตำแหน่งในหลอดเลือดอีกด้วย

วิตามินเคคืออะไร?

วิตามินเคจัดเป็นวิตามินที่ละลายในไขมัน (fat-soluble vitamin) ซึ่งร่างกายไม่สามารถสร้างได้มากนัก จึงต้องได้รับจากอาหาร

วิตามินเคแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่

1. วิตามินเค 1 (Phylloquinone) – พบมากในผักใบเขียว เช่น คะน้า ผักโขม บร็อคโคลี่ เป็นชนิดที่เรามักได้รับจากอาหารประจำวัน
2. วิตามินเค 2 (Menaquinone) – พบในอาหารจากสัตว์และอาหารหมัก เช่น ไข่แดง ชีส เนย และนัตโตะ (ถั่วเหลืองหมักแบบญี่ปุ่น)

วิตามินเคทั้งสองชนิดนี้ทำงานร่วมกันในการแข็งตัวของเลือด การส่งแคลเซียมเข้าสู่กระดูก และช่วยลดการสะสมแคลเซียมในหลอดเลือด

ประโยชน์ของวิตามินเค

1. ช่วยให้เลือดแข็งตัวตามปกติ

วิตามินเคเป็นตัวกระตุ้นเอนไซม์ที่ใช้ในการสร้างโปรตีนหลายชนิดที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด เช่น โปรทรอมบิน (Prothrombin) หากขาดวิตามินเค จะทำให้เลือดหยุดยาก มีเลือดออกง่าย หรือเป็นจ้ำเลือดตามร่างกาย

2. บำรุงกระดูกให้แข็งแรง

วิตามินเคมีบทบาทสำคัญในการ “เปิดใช้งาน” โปรตีนที่ชื่อว่า Osteocalcin ซึ่งทำหน้าที่จับแคลเซียมเข้าสู่กระดูก
การได้รับวิตามินเคอย่างเพียงพอช่วยลดความเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน และเพิ่มความหนาแน่นของมวลกระดูก โดยเฉพาะในผู้หญิงวัยทอง

3. ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด

วิตามินเค 2 ช่วยลดการสะสมของแคลเซียมในผนังหลอดเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคหัวใจและหลอดเลือดแข็ง
ผู้ที่รับวิตามินเค 2 อย่างเพียงพอ มีแนวโน้มมีสุขภาพหัวใจที่ดีกว่า และหลอดเลือดยืดหยุ่นมากกว่า

4. ช่วยให้แผลหายเร็ว

เนื่องจากวิตามินเคช่วยให้เลือดแข็งตัวตามปกติ จึงส่งผลดีต่อกระบวนการสมานแผลและฟื้นฟูเนื้อเยื่อ

5. ทำงานร่วมกับวิตามินดี (Vitamin D)

วิตามินดีช่วยให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียม ส่วนวิตามินเคช่วยนำแคลเซียมไปใช้อย่างถูกที่ เช่น เข้าสู่กระดูกแทนที่จะไปสะสมในหลอดเลือด ดังนั้นการรับทั้งสองวิตามินนี้ร่วมกันจะช่วยเสริมประสิทธิภาพกันได้ดีที่สุด

อาหารที่มีวิตามินเคสูง

เคล็ดลับ: วิตามินเคเป็นวิตามินที่ละลายในไขมัน ดังนั้นควรรับประทานพร้อมอาหารที่มีน้ำมันเล็กน้อย เช่น น้ำมันมะกอก หรือน้ำสลัด จะช่วยให้ร่างกายดูดซึมได้ดียิ่งขึ้น

ปริมาณวิตามินเคที่แนะนำต่อวัน

โดยทั่วไป คนส่วนใหญ่ได้รับวิตามินเคเพียงพอจากอาหารประจำวัน แต่บางกลุ่มอาจต้องได้รับเพิ่มโดยเฉพาะผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีปัญหาการดูดซึมไขมัน

อาการเมื่อขาดวิตามินเค

หากร่างกายขาดวิตามินเค จะสังเกตได้จากอาการดังนี้

• เลือดออกง่าย แผลหายช้า
• มีจ้ำเลือดตามตัว หรือฟกช้ำโดยไม่ทราบสาเหตุ
• กระดูกเปราะ แตกหักง่าย
• ในทารกแรกเกิดอาจเกิดภาวะเลือดออกในสมอง (hemorrhagic disease of the newborn)

การได้รับวิตามินเคมากเกินไป

โดยทั่วไปวิตามินเคจากอาหารธรรมชาติไม่ทำให้เกิดพิษ
อย่างไรก็ตาม การใช้ผลิตภัณฑ์เสริมวิตามินเคในปริมาณสูง ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ โดยเฉพาะผู้ที่ใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น วาร์ฟาริน (Warfarin) เพราะอาจเกิดปฏิกิริยาต่อกันได้

เคล็ดลับดูแลสุขภาพด้วยวิตามินเค

1. รับประทานผักใบเขียวทุกวัน เช่น ผักโขม เคล คะน้า
2. เสริมอาหารหมัก เช่น นัตโตะ หรือโยเกิร์ต เพื่อเพิ่มวิตามินเค 2
3. ดื่มน้ำมันสุขภาพ เช่น น้ำมันมะกอก เพื่อช่วยดูดซึมวิตามิน
4. หากคุณทานยาต้านการแข็งตัวของเลือด ควรรักษาระดับการกินผักให้ “คงที่” ไม่มากหรือน้อยเกินไป
5. ปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานวิตามินเสริมทุกครั้ง

วิตามินเคกับผู้สูงอายุ

ผู้สูงอายุมีความเสี่ยง “ขาดวิตามินเค” มากกว่าคนทั่วไป เนื่องจากร่างกายดูดซึมไขมันลดลง ทำให้การดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน เช่น A, D, E และ K ลดลงตามไปด้วย
ดังนั้นจึงควรเพิ่มการรับประทานอาหารที่มีวิตามินเค หรือปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการเสริมวิตามินอย่างเหมาะสม

สรุป

วิตามินเคอาจดูเป็นสารอาหารที่หลายคนมองข้าม แต่แท้จริงแล้วมันมีบทบาทสำคัญต่อทั้งระบบเลือด กระดูก และหัวใจ การได้รับวิตามินเคอย่างเพียงพอในแต่ละวัน ช่วยให้เลือดแข็งตัวปกติ กระดูกแข็งแรง และลดความเสี่ยงของโรคหัวใจได้

“ดูแลสุขภาพจากภายใน เริ่มได้ง่าย ๆ ด้วยการเติมวิตามินเคให้เพียงพอในทุกวัน”

ติดต่อเรา

• Facebook : Aura Glow Studio
• เว็บไซต์ : www.auraglowstudio.com